خاموش کننده آب و گاز یا همان کپسول آتش نشانی آب و گاز از خاموش کننده های پرکاربردی هستند که در ایمنی منازل و محیط های کاری استفاده می شوند. خاموش کننده های آب و گاز برای خاموش کردن مواد جامد سوختنی از قبیل چوب، کاغذ، پارچه و … با درجه خطر معمولی است.
خاموش کننده آب و گاز یک کپسول محتوی آب است که گاز نیتروژن به عنوان عامل خارج کننده آن، با فشار درون کپسول تزریق می شود. می توان گفت که کپسول آتش نشانی آب و گاز بهترین نوع خاموش کننده در آتش سوزی جامدات قابل اشتعال کلاس A است. این گروه طبق استاندارد۷۷۵۶، مربوط به آتش سوزی مواد جامدی است که معمولا ساختار آلی دارند و آتش سوزی آن ها معمولا با تشکیل مواد جامد گداخته شده (خاکستر) همراه است.
ویژگی های خاموش کننده آب و گاز تدبیر
مواد خاموش کننده: آب
کاربرد: گروه آتش A
بدنه: ورق فولاد مبارکه- روغنی ۱/۵ و ۲ میلی ترکیبی
رنگ: پودری رویال ترکیه Anti-UV با پوشش ۶۰ میکرون
نازل: پاشنده مخصوص مایع و کف
پرتاب: طبق استاندارد
شیلنگ: درجه یک
مقاوم تولید در تیپ های: سیلندرهای پرتابل ۶ و ۱۲ لیتری و سیلندرهای چرخ دار ۲۵ و ۵۰ لیتری
اطفا حریق به وسیله خاموش کننده آب و گاز
زمانی که از خاموش کننده آب و گاز برای اطفای حریق استفاده می شود، آب داخل کپسول به سرعت از مایع به بخار تبدیل می شود و این کار باعث جذب شدن مقدار زیادی از حرارت پروسه احتراق می شود. به همین دلیل مواد سوختنی سرد شده و در نهایت شدت آتش سوزی کم و افروزش آتش متوقف می شود. آب داخل این محصول، علاوه بر خاصیت سردکنندگی، از طریق تبدیل شدن به بخار آب نیز باعث جلوگیری از گسترش آتش می شود. به این ترتیب که بخار آب به علت سنگینی جایگزین اکسیژن هوا شده و آن را از کانون حریق دور می گرداند و با این کار آتش را حفه می کند.
روش استفاده از کپسول آتش نشانی آب و گاز
در فاصله ای ایمن نسبت به آتش قرار بگیرید و پست به باد بیاستیدنازل مربوط به شیلنگ دستگاه را به سمت مرکز آتش بگیرید و کپسول آتش نشانی را فعال کنید. نازل را به صورت متوالی به چپ، راست، بالا و پایین حرکت دهید تا آب خروجی تمامی سطوح جسم شعله ور را بپوشاند. بعد از فروکش کردن آتش، با حفظ ایمنی به آن نزدیک تر شوید.
پس از خاموش شدن آتش، دست خود را از روی اهرم عمل کننده دستگاه بردارید تا کپسول آتش نشانی به طور موقتی از کار بیفتد. پس از آن انگشت خود را به شکلی بالای نازل بگذارید تا بعد از به کار انداختن دوباره کپسول آب به شکل اسپری از آن تخلیه شود. با اسپری کردن آب، اجسام نیم سوخته داخل محل آتش سوزی را به طور کامل خیس کنید.
اکثر مواد جامد قابل اشتعال درون سوز هستند. به این معنی که پس از خاموش شدن ظاهری، به دلیل حرارت بالایی که درون خود دارند، امکان دوباره آتش سوزی آن ها وجود دارد. بنابراین حتما بعد از خاموش کردن آتش، مواد قابل اشتعال را با وسایل مناسب و مخصوص، زیر و رو و جداسازی کنید. در نهایت به کمک آب تمام مواد در حال دود کردن، نیم سوزها و سطوح برافروحته را نمدار و خیس کنید تا حرارت آن ها از بین برود.
توصیه ایمنی در استفاده از خاموش کننده آب و گاز
آب در صفر درجه سانتی گراد یخ می بندد. بنابراین در مناطق سردسیر به خصوص در فصول سرد سال، ممکن است آب داخل خاموش کننده آب و گاز یخ ببندد و این باعث غیرقابل استفاده شدن کپسول شود. برای حل این مشکل، بایستی ضد یخ غیر الکلی و یا نمک فلزات قلیایی به آب داخل کپسول اضافه شود. همچنین می توانید با قرار دادن کپسول در محل های سرپوشیده با درجه حرارت بالاتر از یخ زدن آب داخل کپسول جلوگیری کنید.
آب به شدت هادی جریان برق است. بنابراین استفاده از خاموش کننده آب و گاز در آتش سوزی با منشا برق، خطر برق گرفتگی برای فرد عمل کننده دارد. بنابراین در اینگونه آتش سوزی ها از کپسول پودر و گاز استفاده کنید. اگر مجبور به استفاده از خاموش کننده آب و گاز هستید ابتدا جریان برق را از فیوز اصلی قطع کنید و فوق العاده محتاط عمل کنید. بهتر است از وسایل حفاظتی مانند دستکش مخصوص و چکمه استفاده کنید.