کپسول آتش نشانی فوم چیست؟

زمان مطالعه: 3 دقیقه

کپسول‌های آتش نشانی امروزه در انواع گوناگون و با هدف خاموش کردن دسته‌های مختلف حریق به بازار عرضه می‌شوند. بایستی توجه داشته باشید که از یک نوع کپسول آتش نشانی برای همه انواع دسته‌های حریق نمی‌توان استفاده کرد. اگر با خطر آتش‌سوزی مایعات قابل اشتعال مانند بنزین، تینر، رنگ و غیره روبرو هستید، کپسول‌ آتش نشانی فوم یک راه حل عالی است. کپسول‌های آتش نشانی فوم یکی از رایج‌ترین انواع کپسول آتش نشانی هستند که برای اطفای حریق دسته A و B مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کپسول‌ها یک لایه پتو مانند بر روی آتش ایجاد کرده و با اثر خنک‌کنندگی خود، مواد در حال سوختن را خفه می‌کنند. در ادامه، به شما خواهیم گفت که کپسول آتش نشانی فوم چیست، چگونه عمل می‌کند و انواع آن کدامند.

کپسول آتش نشانی فوم چیست؟

کپسول‌های فوم در طول سال‌ها دستخوش تحولات بزرگی شده‌اند. در گذشته، از محتویات پروتئین حیوانی برای تولید مواد خاموش‌کننده فوم یا کف استفاده می‌شد. اما مواد فوم فعلی تکامل‌یافته‌تر و پیشرفته‌تر است و راه حل مؤثرتری را برای اطفا حریق ارائه می‌دهد. کپسول‌های آتش نشانی فوم، بسته به مواد فوم مورد استفاده در آن، می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند که فوم تشکیل‌دهنده لایه آبی یا به اختصار AFFF محبوب‌ترین نوع آن است. خاموش‌کننده‌های فوم یک راه حل کم هزینه و مقرون‌به‌صرفه برای اطفای حریق‌های جامدات و مایعات قابل اشتعال هستند. کپسول آتش نشانی فوم در کنار اینکه مانع از اکسیژن‌رسانی به شعله آتش می‌شود، دارای اثر خنک‌کنندگی نیز است و احتمال برگشت شعله را کاهش می‌دهد.

بیشتر بخوانید: انواع کپسول آتش نشانی (مزایا و کاربرد)

عملکرد کپسول آتش نشانی فوم

پس از تعریف کپسول آتش نشانی فوم چیست، نوبت به بررسی عملکرد آن می‌رسد. چنانکه اشاره شد، کپسول‌های آتش نشانی فوم یک پوشش ضخیم پتو مانند بر روی آتش ایجاد می‌کنند. این امر به نوبه خود باعث می‌شود که از رسیدن هوا یا به عبارت دقیق‌تر اکسیژن به آتش جلوگیری شود و در نتیجه، ظرفیت آتش برای انتشار بخارات قابل اشتعال تضعیف می‌شود. هنگامی که ماده خاموش‌کننده فوم به سمت مایع قابل اشتعال هدایت می‌شود، به مایع اجازه می‌دهد که قبل از تشکیل لایه آبی، از آن خارج شود. به این طریق، شرایط ایده‌آلی برای سرکوب مؤثر بخارات سوخت و پوشاندن سطح مایع ایجاد می‌شود. آب موجود در خاموش‌کننده‌های فوم نیز با ایجاد اثر خنک‌کنندگی، به سرکوب مؤثرتر آتش کمک می‌کند.

انواع ماده خاموش‌کننده فوم بر اساس نرخ انبساط

نرخ انبساط فوم عبارت است از حجم فوم نهایی تقسیم بر حجم محلول فوم مورد استفاده برای ایجاد فوم نهایی. به عنوان مثال، نسبت ۵ به ۱ بدان معنی است که 1 گالن محلول فوم پس از هوادهی، یک ظرف ۵ گالنی را با عامل فوم منبسط‌شده پر می‌کند. بر اساس همین فاکتور، مواد خاموش‌کننده فوم به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند که عبارتند از:

• فوم با نرخ انبساط کم
• فوم با نرخ انبساط متوسط
• فوم با نرخ انبساط زیاد

فوم با نرخ انبساط کم

فوم‌های با نرخ انبساط کم دارای نسبت انبساط بین 2 به 1 و 20 به 1 هستند. این دسته از فوم‌های آتش نشانی معمولاً برای اطفا کردن حریق ناشی از مایعات قابل اشتعال مانند بنزین مورد استفاده قرار می‌گیرند. حباب‌های هوا در این نوع فوم بسیار کوچک، متراکم و سنگین هستند. فوم‌های با نرخ انبساط کم نسبت به شرایط جوی مانند باد یا باران حساسیت کمتری دارند.

فوم با نرخ انبساط متوسط

در فوم‌های با نرخ انبساط متوسط، نسبت انبساط بین 20 به 1 و 200 به 1 خواهد بود. از این نوع فوم آتش نشانی اغلب در شرایطی استفاده می‌شود که به نسبت انبساط بالاتری نیاز است، مثلاً در کشتیرانی. لایه پوشش‌دهنده در فوم‌های با نرخ انبساط متوسط، به سرعت در قسمت بالایی سوخت پخش می‌شود.

بیشتر بخوانید: کاربرد کپسول آتش نشانی بیوورسال در اطفا حریق

فوم با نرخ انبساط زیاد

سومین دسته یعنی فوم‌های با نرخ انبساط بالا دارای نسبت انبساط بالاتر از 200 به 1 هستند. از این نوع فوم معمولاً در فضاهای محدود مانند معادن زیرزمینی استفاده می‌شود، زیرا به نسبت انبساط بالاتری برای پر کردن سریع فضا نیاز داریم. بر عکس فوم‌های دارای نرخ انبساط کم، حباب‌ها در این نوع فوم بسیار سبک و بزرگ بوده و دارای نسبت بالایی از هوا هستند.

مزایای کپسول آتش نشانی فوم

کپسول آتش نشانی فوم در کنار قابلیت خنک‌کنندگی، مزایای متعددی را به کسانی که به دنبال روشی مؤثر برای اطفای حریق در کلاس‌های A و B هستند، ارائه می‌دهد. از مزایای کپسول‌های آتش نشانی فوم می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.

• نگهداری و استفاده آسان
• مقرون‌به‌صرفگی اقتصادی
• قابلیت شارژ مجدد
• دارای سوپاپ تمام فلزی، نازل و سیلندر فولادی
• موجود در مدل‌های با سیلندر تحت فشار و کارتریج
• تمیزکاری آسان در مقایسه با خاموش‌کننده‌های پودری
• رسانایی کمتر در مقایسه با خاموش‌کننده‌های آبی
• کاهش احتمال احتراق مجدد به دلیل اثر خنک‌کنندگی
• خسارت جانبی محدود

بیشتر بخوانید: زمان تعویض کپسول آتش نشانی

انواع کپسول آتش نشانی بر اساس ماده فوم

فوم‌های مصنوعی با استفاده از سورفکتانت‌های مصنوعی تولید می‌شوند تا ماده فوم راحت‌تر بر روی آتش جریان پیدا کند. این به ماده خاموش‌کننده فوم اجازه می‌دهد که با پخش شدن بر روی مایعات هیدروکربن‌دار، آتش را سریع‌تر مهار کند. با این حال، این نوع فوم می‌تواند منجر به آلوده شدن آب‌های زیرزمینی شود و نمی‌توان عدم برگشت شعله را تضمین کرد. فوم‌های تشکیل‌دهنده لایه آبی (AFFF) و فوم‌های تشکیل‌دهنده لایه آبی مقاوم به الکل (AR-AFFF) در این دسته قرار می‌گیرند. فوم‌های AFFF معمولاً با تعدادی حلال، تثبیت‌کننده و مواد نگهدارنده مخلوط می‌شوند.

بر خلاف انواع مصنوعی، فوم‌های پروتئینی معمولاً با سرعت کمتری جریان یافته و بر روی آتش پخش می‌شوند. با وجود این، فوم‌های پروتئینی دوام بیشتری دارند و در مقابل حرارت مقاوم‌تر هستند. این فوم‌ها از پروتئین‌های طبیعی ساخته می‌شوند و به دلیل خواص زیست ‌تخریب‌پذیری که دارند، با محیط زیست سازگار هستند و به آن آسیب وارد نمی‌کنند. برخی از فوم‌هایی که در این دسته قرار می‌گیرند، عبارتند از:

• فلوروپروتئین تشکیل‌دهنده لایه مقاوم در برابر الکل (AR-FFFP)
• فوم فلوروپروتئین (FP)
• فوم فلوروپروتئین مقاوم در برابر الکل (AR-FP)
• فوم پروتئینی معمولی (P)
• فلوروپروتئین تشکیل‌دهنده لایه (FFFP)

کاربرد کپسول آتش نشانی فوم

کپسول‌های با ماده خاموش‌کننده فوم برای مصارف عمومی گزینه مناسبی به حساب می‌آیند و در اکثر اماکن تجاری قابل استفاده هستند. این نوع کپسول برای استفاده در مکان‌هایی که خطرات آتش‌سوزی متعددی وجود دارد، انتخاب ایده‌آلی است. برخی از نمونه‌های این مکان‌ها عبارتند از:

• خوابگاه‌ها
• گاراژها
• کارخانه‌ها
• دفاتر
• انبارها
• پالایشگاه‌ها

کپسول فوم برای خاموش کردن کدام دسته حریق مناسب نیست؟

از کپسول‌های آتش نشانی فوم نباید در موارد زیر استفاده کرد.

• آتش‌سوزی دسته F: آتش‌سوزی‌های ناشی از پخت و پز که شامل روغن و چربی می‌شود.
• آتش‌سوزی دسته C: برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های ناشی از گازهای قابل اشتعال مانند بوتان و متان، نباید کپسول‌های فوم را به کار برد.

چنانچه قصد خرید کپسول آتش نشانی را دارید، اما نمی‌دانید از کجا شروع کنید، می‌توانید مقاله راهنمای خرید کپسول آتش نشانی را مطالعه کنید. همچنین، جهت دریافت مشاوره رایگان، کافیست که با ما تماس بگیرید.

سؤالات متداول کپسول آتش نشانی فوم چیست؟